‘Het spel van Westing’ van Ellen Raskin, vertaling Dirk-Jan Arensman, uitgeverij Nieuwezijds, 13+
Het is raadselachtig waarom het jeugdboek The Westing Game van Ellen Raskin niet eerder in het Nederlands is vertaald. De Amerikaanse klassieker won in 1978 de Newbery Medal en werd in 1997 verfilmd als ‘Get a clue’. Het staat hoog op de lijstjes van beste Amerikaanse kinderboeken aller tijden, maar bereikte de Nederlandse lezer dus niet eerder. Dat zat Ionica Smeets, een wiskundige met een voorliefde voor jeugdliteratuur, dwars en ze wist uitgeverij Nieuwezijds (waar haar Rekenen voor je leven verscheen) te bewegen een vertaling op de markt te brengen.
Dirk-Jan Arensman zette zich aan de niet eenvoudige klus; Smeets schreef zelf een nawoord. Het is een boek voor liefhebbers van raadsels en puzzels, dus niet zo gek dat juist een wiskundige in de ban van dit boek raakte. Zo’n boek waarbij je een schema moet maken van alle personages, hun achtergronden en de onderlinge verbanden. Dat zijn er nogal wat. Een vermoorde zakenman en maar liefst achttien ‘erfgenamen’. Die worden tot hun verbazing na zijn dood bij elkaar geroepen en krijgen te horen dat de uitvoering van het testament een spel is. Wie erachter komt wie van hen Sam Westing heeft vermoord, wint zijn enorme fortuin.
De meeste erfgenamen wonen in hetzelfde gebouw. Er worden negen koppeltjes van twee gevormd die aanwijzingen krijgen in de vorm van woorden. Het is een kluwen van mensen, die een wirwar van raadsels moeten oplossen. Eerlijk gezegd: ik kon er nauwelijks een touw aan vast knopen. Het lijkt nog het meest op een ingewikkelde versie van Wie is de mol, waar je ook van moet houden. Dat ligt meer aan mij dan aan dat programma of dit boek, want ik snap dat veel lezers zich er in vastbijten en veel plezier aan beleven. Het complexe spel vol raadsels en dubbelrollen (spoiler) komt tot een climax na meerdere inbraken en bomaanslagen, waarna ik nog steeds niet echt begreep hoe het zat.
Gelukkig kan Raskin heel goed schrijven en zijn haar karakters even boeiend als merkwaardig. Ze werkt die minimaatschappij, die door een sneeuwstorm ook nog eens geïsoleerd raakt, goed uit, er gebeurt veel en het is een psychologisch spel in optima forma, vol jaloezie, liefde en frustratie. Maar meer dan twintig personages die allemaal belangrijk zijn, is gewoon erg veel. Het leest als een Agatha Christie-detective in de overdrive.
Een vernuftig boek voor liefhebbers van ingewikkelde mysteries. Goed dat het in Nederland op de markt is gebracht. Ik denk dat ik de verfilming maar eens ga opsnorren. Misschien snap ik het dan wel.
