‘Van God los’ van Pete Hautman, Ploegsma, vertaling: Floortje Zwigtman, 12+
Wat is er logischer dan het aanbidden van een watertoren?Daar komt immers het water vandaan, het bron van alle leven. Bovendien is de watertoren (een God gemaakt van roest en staal) van Saint Andrew Valley het hoogste gebouw van de stad. Jason brengt zijn keuze met zoveel passie en overtuiging over, dat het niet eens zo gek klinkt. Waarom zou je een beetje blijven prutsen met het katholicisme als je je eigen op maat gemaakte religie kunt hebben?
Het uitgangspunt van Van god los van Pete Hautman doet denken aan het ‘pastafarisme’, ook een verzonnen religie, waarvan de gelovigen het vliegend spaghettimonster aanhangen en dat door sommigen heel serieus en fanatiek wordt beleefd. Zo gaat het op kleinere school ook met de Kerk van de Tienpotige God waarvan de gelovigen trechterianen zijn. Enkele van Jasons vrienden gaan mee in het idee, en eentje van hen neemt het wel heel serieus: hij schrijft zelfs een heuse geloofsbelijdenis.
De Amerikaanse schrijver Pete Hautman bedacht tijdens zijn eigen jeugd ook een nepreligie en combineert dat in dit boek, waarmee hij de National Book Award won, met het verhaal van Joseph Smith, de leider van de mormonen die zich op jonge leeftijd als profeet presenteerde en een succesvolle geloofsstroming uit de grond stampte. Met de trechterianen loopt het minder goed af. Een nachtelijke beklimming van de watertoren pakt ongelukkig uit, met een eerste kerkscheuring tot gevolg.
De stijl van Hautman doet in rauwheid en directheid denken aan die van young adult-auteur Kevin Brooks. Van Hautman weerd één keer eerder een boek in het Nederlands vertaald: De tijdkring, het kreeg een eervolle vermelding van de Gouden Zoen.
Het verhaal loopt rond dee nachtelijke ontknoping een beetje weg, maar Van god los houdt voldoende zeggingskracht over. Vooral door de vriend van Jason die volledig doorslaat en denkt uitverkoren te zijn. Het boek gaat niet zozeer over religie maar over zelfbewustzijn en eigen keuzes maken. De vader van Jason is een fanatieke katholiek en de actie van zijn zoon komt deels voort uit verzet, maar is ook authentiek en gebaseerd op wezenlijke vragen. Waarom moet er meer belang gehecht worden aan de God van zijn vader dan aan de watertoren, zijn tienpotige God? Natuurlijk neemt Hautman religie op de korrel, maar hij legt wel de zwakte én de kracht ervan bloot. En hij laat vooral zien hoe beïnvloeding werkt en hoe snel iets uit de hand kan lopen.
